Strona główna » Odkryj nas » Kolekcje » Kolekcja archeologiczna » Odważniki ołowiane oraz żelazne
Rodzaj: | ołowiane oraz żelazne odważniki kupieckie |
Miejsce powstania: | – |
Data powstania: | XIV – XVI w. |
Kultura archeologiczna: | – |
Technika: | odlew, kucie |
Materiał: | ołów, żelazo |
Wymiary: | zróżnicowana waga od 12,82 do 31,36 g |
Słowa kluczowe: | odważnik, waga |
Nr inwentarzowy: | MPK-A-4950 |
Stała lokalizacja: | stała wystawa archeologiczna „Przeszłość ożywiona” |
Nota popularyzatorska
Do zabytków związanych z kulturą kupiecką średniowiecznego Krosna zaliczyć należy odważniki wykonane z ołowiu i żelaza. Zdecydowana większość z nich odkryta została w obrębie domu wójtowskiego, jeden zalegał w latrynie zlokalizowanej przy niej.
Ołowiane odważniki posiadają kształt zbliżony do cylindrycznego, niekiedy lekko stożkowaty, na niektórych czytelne są wgłębienia na płaszczyznach górnej i dolnej, zaś w przypadku kilku widoczne są ślady formowania bocznych powierzchni w wielościan. Żelazne okazy posiadają kształt sześcienny. Waga poszczególnych egzemplarzy różni się dość znacznie (od 12,82 do 31,36 g egzemplarze ołowiane; 15,35 do 23,54 g egzemplarze żelazne). W przypadku żelaznych odważników najtrudniej jest określić ich pierwotną wagę, gdyż korozja mogła spowodować pewne odchylenia od właściwego ciężaru. Odważniki w średniowieczu stanowiły miarę odniesienia do systemu wagowo-pieniężnego przy zawieraniu transakcji. Ze względu na funkcjonowanie w obiegu różnych pieniędzy, zarówno w postaci monetarnej jak i niemonetarnej, pieniądz w średniowieczu musiał być odważany. Odważniki z reguły stanowiły część wagową grzywny.
Od czasów wczesnego średniowiecza ich ciężar oscylował w granicach 16-32 g, czasem zdarzały się nieco lżejsze, bądź cięższe dochodzące do czterdziestu kilku gramów
© Muzeum Podkarpackie w Krośnie 2025